«Кара исемлек»
Ачык тәрәзәләрендә сары, зәңгәр утлар яна.
Хуҗалары да, мөлаем елмаеп, «кунак»ларның кергәнен көтеп торалардыр кебек...
Китте бит замана, кунак чакырып сыйлыйсы, үзеңнең дә барасың юк, «тычкан»ның сул як күзенә басасың да, кемгә телисең, шуңа «кунак»ка керәсең дә чыгасың. Сөйләшәсең килмәсә, бер сүз дә әйтмә, җаның теләсә, ике сәгать сөйләш, бөтенләй иренсәң – хат языш.
Әй, замана, замана! Кем кайчан, кайда укыган, кайда эшли, кайчан өйләнгән, оныгы туганмы яки берәр җирдә ял итеп кайтканмы – барысы да бар монда. Кайда дисезме? Интернетта, «Классташлар»да. Гайбәтчеләргә эш беткән хәзер. Интернет җитез! Интернет класс!
Быел юбилеем булды минем, лаеклы ялга чыктым, Аллага шөкер. Балаларым ноутбук бүләк иттеләр. Җитәр, әни, гомерең буе эшләдең, хәзер рәхәтләнеп ял ит, «виртуальный мир» белән (анысы нәрсә аңлатадыр тагын) бәйләнештә яшә, диделәр. Яшим, нигә яшәмәскә, илдәге үзгәрешләргә чыдап, лаеклы ялга чыгалганны, анысына гына түзәрбез инде.
Башта өйрәнеп булмас, дип бик курыккан идем, өйрәттеләр. Улым бер дәфтәр тутырып язып китә – тегендә бас та, монда бас, «тычкан»ың гына чыдасын. «Әни, бөтенләй үк бозсаң, Наилгә кер», – ди. Наил – күрше малае - чын замана баласы, алты яшьтә, үзе юньләп хәреф тә танымый, ә миңа «Классташлар» тәрәзәсен ача да бирә, рәхмәт яугыры.
Иртән торып, ирне эшкә озатам, тиз-тиз генә малларны карап керәм дә, ашыга-ашыга, көндезге ашны салып куям. Соңыннан кереп китәм «Классташлар» га кунакка. Андагы яңалык! Туган көннәр! Котлыйсын котлыйм, чәчәкләр җибәрәм, кайсысына соңгы яңалыкларны язам. Барасы юк, акча кирәкми, куансыннар, күңелләре булсын, янәсе. Шулай мавыгып китеп, өч кәстрүлне көндезге аш белән яндырдым инде!
Кереп китәм дусларымның дустына, соңыннан аларның дустына. Йөздән артык дустым булды инде хәзер. Кайсысы сеңлем, кайсысы классташтларым, кайсысы киленем булып килеп керәләр. Керсеннәр, күңелем киң минем.
Шулай беркөнне, дустымның дустына кереп, фотосурәтләр карый башладым. Бер таныш ханым ире белән утыра. Кара әле, бу бит минем хәләлемнең беренче мәхәббәте! Туктале, мин әйтәм, кереп чыгыйм әле мин сезгә, ни хәлдә яшәп ятасыз икән, карыйм әле фотоларыгызны. Карыйм, ике катлы йорт – шәп, ишек алдында бассейн – шәп, бала-чага су коена – бәләкәйләр әле, димәк, йорт үзгәртеп кору чорында салынган. Шуннан туйлар китә: зур кызыныкы, кечесенеке. Өч балалары бар диләр иде, тагын бер малайлары булырга тиеш, кечерәктер шул, күренми. Ә-ә-ә, менә ул – Мәскәүдә укыйдыр инде – Кремль янында фотога төшкән. Менә үзләре, бик затлы киенгәннәр, тормыш иптәше олырак икән, үзе дә бик яшь күренми, күзләре дә бик моңсу. Менә сезгә дә «кунак»ка кереп чыктым.
Кызыксынуның чиге юк, диләр бит. Иремнең беренче мәхәббәтеннән чыккач, кызып китеп үземнең дә беренче мәхәббәтемне эзләп таптым. Карыйм, тәк, шәһәрдә яши икән, фатир, ремонт – ярарлык, балалары – икәү – о-о, хатыны – шәп, машина – гади, эшләгән урыны – минекенеке кебек. Ярый, үкенерлек түгел икән әле. Ятсыннар рәхәтләнеп шәһәрләрендә, таш арасында яшәп, мин әйтәм.
Мин дә ноутбуклы булу белән фотога төшеп, балалардан интернетка куйдырттым. Башта ике сыерым Дашка белән Машка уртасында ике утыз кадаклы сөтле чиләк тотып төштем. Аннан соң, уналты сарыгыбыз арасында, унҗиденче тәкәбезнең мөгезен хәләлемнән тоттырып, үзем йонын кыркып төштек. Карасыннар, авылда яши дигәч тә, «мескен» димәсеннәр.
Шулай «кунакта» йөри торгач, яхшы гына өйрәнеп киттем интернетка. Туктале, мин әйтәм, хәләлемә сюрприз ясыйм. Чакырып алдым тегене, килеп басты бу, тегендә басам, монда басам, килеп чыкты беренче мәхәббәте. Таныйсыңмы, мин әйтәм, хәзер күрсәтәм мин сиңа кешеләрнең ничек яшәгәнен. Инде «тычкан»ымның сул күзенә басыйм дисәм, «Бу кулланучы сезне «кара исемлек»кә керткән» дигән язу килеп чыкты. Бер мизгел аңламый тордым, мондый хәлгә бер дә очраганым юк иде әле. Тагын бер кат диккать белән укып карыйм, барып җитте бу минем башка. Ах, мин әйтәм, кем аркасында бәхетле булганыңны аңламадыңмы әле? Мин синең беренче мәхәббәтеңә кияүгә чыкмасам, яшәр идеңме яхшы йортларда, йөрер идеңме чит ил машинасында. Йөрер идең әле минем кебек, торыр урының булмаганда, бала белән чемодан күтәреп, авылдан шәһәргә, шәһәрдән авылга. Син мине «кара исемлек»кә тыгарга түгел, ә кунакка чакырып сыйларга тиеш, дип ачу белән «тычкан»ның сул күзенә басып куйдым. Интернетта бер нәрсә аңламаган хәләлем, карап-карап торды да, маллар янына чыгып китте.
Әһә, мин әйтәм, әллә түгәрәк бәхетеңне югалтудан куркасыңмы? Юк, куймыйм мин интернетка сезнең яшь чакта төшкән фотоларыгызны. Ирең укысын дип, смс та язмыйм, «кара исемлек»кә дә кертмим мин сине. Киресенчә, хәләлемне (синең беренче мәхәббәтеңне) кочаклап, ромашка чәчәкләре арасында бәхетле елмаеп фотога төшеп куям интернетка. Дусларыңның дуслары аша булса да карарсың әле. Дөнья ваклыклары аркасында явызлык эшләп, «виртуальный мир» белән мөнәсәбәтемне бозасым юк инде.
Рәфисә СӘЛИМҖАНОВА
Фото: vk.com
Комментарийлар